تملیک شرکت Genentech توسط شرکت Roche Holding

آخرین به‌روزرسانی: 21 فروردین 1402

در ادامه سری مقالات ثروت زایی از ادغام و تملیک پس از مقاله تملیک شرکت Monsanto توسط شرکت Bayer، در این مقاله به بررسی تملیک شرکت Genentech توسط شرکت Roche Holding می پردازیم.

شرکت Genentech

شرکت Genentech شرکت فناوری زیستی است که در سال 2009 به شعبه‌ای از شرکت Roche تبدیل شد. این شرکت توسط سرمایه‌گذار ریسک‌پذیری بنام رابرت ای سوانسون و زیست شیمی‌دانی (بیو شیمیست) به نام هربرت بویر پایه‌گذاری شد. بویر در رشته فناوری دی‌ان‌ای نوترکیبی (Recombinant DNA) دانشمندی پیشرو محسوب می‌شد. در سال 1990 شرکت Hoffmann-La Roche AG سهام عمده شرکت Genentech را تملیک نمود.

در سال 2006 شرکت Genentech شرکت Tanox را تملیک نمود. شرکت Tanox به‌تازگی توسعه داروی Xolair را آغاز نموده و بعدها این توسعه را با همکاری با شرکت‌های Novartis و Genentech تکمیل نمود. شرکت Roche در سال 2009 شرکت Genentech را تملیک نمود. شرکت Genentech/Roche در سال 2014 شرکت Seragon را به جهت خط تولید داروی سرطان تهیه شده از خرد مولکول‌هایش به مبلغ 725 میلیون دلار به شکل نقدی ونیز مبلغ 1 میلیارد دلار اضافه پرداختی به‌شرط موفقیت‌آمیز بودن توسعه محصولات در خط تولید شرکت Seragon تملیک نموده بود.

شرکت Roche Holding

Roche Holding در سال 1896 توسط Fritz Hoffman-La Roche به‌عنوان شرکت جانشین شرکت Hoffmann Traub & Co در شهر بازل سوئیس تأسیس شد. شرکت Roche پیش‌گام در تشخیص بیماری‌ها از طریق کشت آزمایشگاهی و تولید داروهای درمان سرطان و پیوند اعضای بدن و همچنین در بازار ویروس‌شناسی بسیار پیشرو است. این شرکت همچنین در سایر حیطه‌های درمانی چون درمان بیماری‌های خودایمنی، ناهنجاری‌های التهابی و متابولیسمی و بیماری‌های سیستم عصبی مرکزی فعال می‌باشد.

شرکت Roche از طریق ترکیب داخلی دارو و تشخیص، عرضه‌کننده خدمات درمانی شخصی نیز می باشد. در سال 2017 بخش دارویی حدود 53.3 میلیارد فرانک سوئیس فروش داشت درحالی‌که فروش بخش تشخیص 12.1 میلیارد فرانک سوئیس بود. تقریباً 137 میلیون بیمار با داروهای شرکت Roche درمان و در حدود 19 میلیارد تست از طریق کالاهای تشخیص بیماری این شرکت انجام شدند. در حدود 400 دارو در کتابچه فهرست داروهای اساسی سازمان بهداشت جهانیThis is the template text that will be pasted at your cursor location. (WHO Model List of Essential Medicines) قرار گرفته‌اند که از این تعداد 30 رقم به شرکت Roche تعلق دارد. در سال 2017 شرکت Roche آزمایش‌های کلینیکی را با بیش از 295000 بیمار انجام داد. شرکت Roche در حال حاضر دارای 41 شریک جدید در بخش تشخیص بیماری و 118 شریک جدید در بخش دارویی می‌باشد.

تملیک شرکت Genentech توسط شرکت Roche

شرکت Roche از سال‌های دهه 80 با شرکت Genentech همکاری‌هایی را انجام داده و بالاخره در سال 1990 سهام کنترل‌کننده این شرکت را تملیک نمود. در این تملیک شرکت Roche میزان 55.9 درصد از سهام ممتاز شرکت را مورد تملیک خود قرارداد. شرکت Roche‌ بخشی ازسهام شرکت Genentech را به مبلغ 2.1 میلیارد دلار خریداری کرد. شرکت Genentech در دهه 80 با شرکت Roche همکاری‌های تحقیقاتی انجام داده بود. در 12 مارس سال 2009، شرکت Roche معامله‌ای 46.8 میلیارد دلاری برای خرید شرکت Genentech که مقر آن در شهر ساوث سانفرانسیسکو بود را اعلام کرد. شرکت Genentech در طی سالیان دراز از شرکتی استارتاپ به شرکتی کارآفرین مبدل شده بود که پرفروش‌ترین داروهای شرکت Roche مثل Avastin، Herceptin و Rituxan را توسعه داده بود. شرکت Roche قصد داشت که دی‌ان‌ای این شرکت زیست فن آوری را درون فرهنگ شرکتی خود جذب کند.

در طول دوره این ادغام، در سال 2009 شرکت Pfizer شرکت Wyeth را به مبلغ 68 میلیارد دلار خریداری کرد و شرکت Merck نیز شرکت Schering-Plough را به مبلغ 41 میلیارد دلار مورد تملیک قرارداد. شرکت‌های فوق استراتژی ادغام و تملیک را برای کوششی جهت تنوع‌بخشی به محصولات پیش از انقضای تاریخ تعدادی از پرفروش‌ترین داروهایشان در پیش گرفته بودند. قراردادی که به شرکت Roche حقوق اولیه برای فروش داروهای شرکت Genentech در بازار خارج از ایالات متحده را می‌داد در سال 2015 منقضی می‌شد.

بسیاری از آزمایش‌های پزشکی که توسط شرکت Roche‌انجام می‌شدند و در مراحل آخر کار بودند از کالاهای پزشکی شرکت Genentech استفاده کرده بودند. انتظار می‌رفت بیشترین میزان رشد درآمد اصلی شرکت Roche از فروش گسترده داروی Avastin کسب شود. شرکت Roche بر خلاف شرکت‌های Pfizer و Merck تمایلی به داروهای ژنریک یا کالاهای مصرفی مشتریان نداشت. شرکت Roche به شرکتی پیشرو در امر تشخیص بیماری‌ها تبدیل شده بود.

در طول دوره تملیک، شرکت Roche تقریباً 78000 نفر را استخدام کرده بود درحالی‌که شرکت Genentech 11000 نفر را به استخدام خود درآورده بود. در سال پیش از تملیک شرکت Roche عایدی خالصی بالغ بر 9.33 میلیارد دلار داشت و در مقایسه با آن شرکت Genentech عایدی خالصی برابر با 3.6میلیارد دلار کسب کرده بود. در سال‌های دهه 90، شرکت Genentech تمرکز خود را تماماً بر امر تحقیقات و توسعه قرارداد بود و 50 درصد از کارمندانش در بخش تحقیقات و توسعه مشغول بودند. اما تا سال 2008، 75 درصد از کارمندان شرکت Genentech در بخش تولید و یا تبلیغات و یا بخش‌های مدیریتی مشغول به کار شده بودند.

یکی از انتخاب‌هایی موردنظر شرکت Roche تملیک کامل شرکت Genentech بود. انتخاب دیگری که در برابر شرکت Roche قرار داشت این بود که درصد مالکیت سهام خود را در آن شرکت افزایش دهد. اما این انتخاب توسط شرکت Genentech رد شد. در تاریخ 21 ژوئیه سال 2008 شرکت Roche پیشنهاد خود مبنی بر پرداخت 43.7 میلیارد دلار یا 89 دلار در برابر هر سهم از 44 درصد سهام باقیمانده شرکت Genentech را علنی کرد که البته این پیشنهاد برنده نشد.

به هنگام اعلام این پیشنهاد، سهام شرکت Genentech از 80 دلار به 94 دلار افزایش پیدا کرد. کمیته‌ای شامل سه عضو مستقل هیئت‌مدیره شرکت Genentech با اشاره به زیر قیمت بودن پیشنهاد ارائه شده به Genentech این پیشنهاد را رد کردند. این همان زمانی بود که رکود اقتصادی به‌شدت به اقتصاد صدمه زده بود. شرکت Lehman Brothers بزرگ‌ترین عریضه ورشکستگی را باتوجه‌به فصل 11 قانون ورشکستگی ایالات متحده را ارائه داده بود. در آن زمان شرکت Genentech پیشنهاد متقابلی شامل 112 دلار در برابر هر سهم ارائه داد. شرکت Roche 16 میلیارد دلار اوراق قرضه به فروش رساند تا بتواند تصاحب شرکت Genentech را تأمین مالی نماید. اما مذاکرات بین شرکت Genentech و Roche چندان مثمر ثمر نبود.

درسی‌ام ژانویه سال 2009، شرکت Roche با مراجعه مستقیم به سهام‌داران شرکت Genentech با پیشنهاد 86 دلار در برابر هر سهم که تقریباً 3 درصد کمتر از پیشنهاد اولیه‌اش در ژوئیه سال 2008 بود پیشنهادی خصمانه را اعلام نمود. شرکت Genentech سهام‌دارانش را ترغیب کرد تا پیشنهاد جدید شرکت Roche را رد کنند. تحلیل گران نسبت به این موضوع بدبین بودند چرا که ترس این موضوع وجود داشت که این فرایند دانشمندان شرکت Genentech را نسبت به آن بیگانه کرده و باعث مهاجرت این دانشمندان از شرکتی که به طور کامل تحت مالکیت شرکت Roche درآمده بشود. شرکت Roche پیشنهاد خود را تا 93 دلار بر هر سهم بالا برد. بالاخره در 12 مارس سال 2009 شرکت Roche تملیک بخش باقی‌مانده از سهام Genentech را به مبلغ 95 دلار بر هر سهم، باارزش معامله 46.8 میلیارد دلار اعلام نمود.

پیشنهاد Genentech 22 برابر درآمدهای پیش‌بینی سال 2010 بود، آن هم در مقابل 14 برابری که شرکت Pfizer به شرکت Wyeth پرداخته و یا 12 برابری که شرکت Merck & Co برای شرکت Chering-Plough Corp پرداخته بود. شرکت Roche به طرز موفقیت آمیزی 39 میلیارد دلار از بازار اوراق قرضه کسب نمود. انتظار می‌رفت سالانه بین 750 میلیون تا 850 میلیون دلار پس‌انداز شود. هدف این تملیک آن بود که هماهنگی در توسعه کالاها را بهبود بخشد. شرکت Roche با این معامله به خط تولید شرکت Genentech تا بعد از سال 2015 و همچنین به ذخیره نقدی این شرکت که حدود 10 میلیارد دلار بود دستیابی پیدا کرد.

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های ادغام مسئله ترکیب فرهنگ‌های کاری دو شرکت بود. در این راستا عملیات تولید و تجاری دو شرکت با یکدیگر ترکیب وفرهنگ تحقیقاتی شرکت Genentech در شرکت ترکیب شده پذیرفته شد. تملیک شرکت Genentech شرکت Roche را به بزرگ‌ترین شرکت زیست‌فناوری در دنیا تبدیل کرد. کسب‌وکار تجارت مربوط به ایالات متحده هر دو شرکت در مقر شرکت Genentech در شهر ساوث سانفرانسیسکو قرار گرفت.

منافع کلیدی این تملیک

انتظار می‌رفت این ادغام، نوآوری‌های شرکت را با پذیرش تنوع روش‌های تحقیق و سهیم کردن دارایی‌های معنوی و فناوری ها، شراکت و سایر دارایی‌های کلیدی بهبود بخشد. همچنین انتظار می‌رفت این ادغام، کار آیی های عملیاتی را در نتیجه کاهش پیچیدگی‌ها، حذف دوباره‌کاری‌ها و گسترش میزان کار در ایالات متحده افزایش بخشد. شرکت Genentech همچنان با حفظ استعدادها و روش‌های کشف و پیشرفت مولکول‌های جدید از مقر خود در شهر ساوث سان‌فرانسیسکو به‌عنوان مرکز تحقیقاتی و توسعه مراحل ابتدایی مستقل در درون شرکت Roche به کار ادامه داد.

ساختار شرکت‌های ترکیب شده به این شرکت‌ها اجازه می‌داد تا از تنوع روش‌های تحقیقاتی و توسعه ابتدایی بهره ببرد که همین مسئله به نوآوری‌هایی کلی درون گروه منجر می‌شد. رویکرد بخش Disease Biology Area (محدوده زیست بیماری‌شناسی) شرکت Roche به پنج گروه متنوع اجازه داد تا مجموعه سوابق متنوع نوآورانه خود را مدیریت نمایند. به اشتراک‌گذاری فناوری‌هایی مثل تداخل آران‌ای (RNAi) و معماری نوین پروتئین، دارایی‌های مثل کتابخانه‌های شیمیایی، دارایی‌های معنوی مثل کالاهای آنتی‌بادی و دانش سازمان تحقیقات ترکیب شده همه توانایی‌های این گروه برای خلق نوآوری‌ها را تقویت نموده بود. حذف عملکردهای تکراری در ناحیه‌هایی چون توسعه، تولیدات، مدیریت شرکتی و عملیات پشتیبانی منجر به ایجاد ساختارهایی هماهنگ و فرایندهای بدون اتلاف شده بود.

شرکت ترکیب شده به هفتمین شرکت دارویی ایالات متحده از لحاظ سهم بازار تبدیل شد. شرکت ترکیب شده بیش از 15 میلیارد دلار ایالات متحده در درآمدهای سالیانه‌اش کسب نمود. این شرکت جدید با آن سابقه بسیار گسترده و عملیات تجاری‌اش توانست توانایی‌های خود را چنان بهینه کند تا به شکل موفقت آمیزی تجاری‌سازی داروهای جدید نوظهور را در بازار مراقبت‌های بهداشتی ایالات متحده به انجام برساند.

شرکت Greenhill & Co به‌عنوان مشاور مالی شرکت Roche عمل کرد. شرکت Davis Polk & Wardwell مشاور حقوقی شرکت Roche بود. سهام شرکت Genentech پس از 26 مارس سال 2009 از لیست بازار بورس و اوراق بهادار نیویورک حذف گردید.

واکنش بازار سهام به پیشنهاد نهایی تملیک

به هنگام اعلام خبر معامله نهایی، سهام شرکت Roche به میزان 1.3 درصد بالا رفت تا به مبلغ 147.70 فرانک سوئیس مبادله گردد. شاخص مراقبت‌های بهداشتی اروپایی DJ Stoxx(شاخص اروپایی داوجونز) بنام SXDP یک درصد بالا رفت. سهام شرکت Genentech دو درصد افزایش پیدا کرده و به 94.01 دلار رسید.

تاریخ نهایی اعلام معامله 12 مارس سال 2009 بود. پیشنهاد خصمانه اولیه در تاریخ 30 ژانویه سال 2009 صورت‌گرفته بود. این ادغام در 26 مارس سال 2009 تکمیل شد. به هنگام اعلام خبر پیشنهاد خصمانه، سهام شرکت Roche در روز اعلام پیشنهاد معامله 4 درصد دچار کاهش ارزش شد که این کاهش در روز بعد به 3 درصد درسید. به هنگام اعلام خبر پیشنهاد نهایی، سهام شرکت Roche 5.34درصد افزایش پیدا کرد. در روز 1- و 2- پیش از اعلام خبر نهایی شدن ادغام سهام شرکت Roche به ترتیب 5.96درصد و 3.94 درصد افزایش پیدا کرد. بازده تجمعی در طول تمامی دوره تملیک (اعلام خبر پیشنهاد خصمانه تا تکمیل معامله) تقریباً 9.59- درصد بود. این تحلیل دوره تملیک 58 روزه (8- روز تا 50+ روز) را پوشش می‌دهد. (نمودار 34.1)

نمودار 34.1 بازده تجمعی در طول دوره ادغام Genentech